पुणे, ५ जून: पुण्यातील ऐतिहासिक सिंहगड किल्ल्याचे पावित्र्य जपण्यासाठी आणि किल्ल्यावरील अतिक्रमणे हटवण्यासाठी जिल्हा प्रशासनाने मोठी कारवाई केली आहे. अवघ्या पाच दिवसांच्या आत गडावरील सुमारे २० हजार स्क्वेअर फुटांवरील अनधिकृत बांधकामे भुईसपाट करण्यात आली आहेत. यामध्ये आरसीसी आणि दगडी बांधकामांचा समावेश आहे. राज्याच्या गडकिल्ले अतिक्रमणमुक्त करण्याच्या मोहिमेअंतर्गत, सिंहगडाच्या इतिहासात पहिल्यांदाच एवढ्या मोठ्या प्रमाणावर ही कारवाई करण्यात आली आहे.
पुणेकरांसह राज्यभरातील पर्यटकांसाठी एक आनंदाची बातमी आहे. अतिक्रमणविरोधी मोहीम आणि दरडी हटवण्याच्या कामामुळे मागील आठवड्यापासून बंद ठेवण्यात आलेला सिंहगड किल्ला उद्या, गुरुवारपासून (६ जून) पुन्हा एकदा पर्यटकांसाठी खुला होणार आहे. ही माहिती हवेलीचे प्रांताधिकारी यशवंत माने यांनी दिली.
अतिक्रमण व दरडी हटवण्याची व्यापक कारवाई
सिंहगड किल्ल्यावर गेल्या काही वर्षांपासून मोठ्या प्रमाणात अतिक्रमण झाल्याचे निदर्शनास आले होते. किल्ल्यावर अनेक ठिकाणी आरसीसी, दगडी बांधकामे, टपऱ्या, हॉटेल्स आणि घरांची रचना करण्यात आली होती. यामुळे किल्ल्याचे ऐतिहासिक स्वरूप बिघडत होतेच, शिवाय पर्यटकांच्या सुरक्षेचा प्रश्नही निर्माण झाला होता. त्याचबरोबर, पावसाळ्याच्या पार्श्वभूमीवर दरड कोसळण्याची शक्यता लक्षात घेऊन काही ठिकाणी धोकादायक दरडी हटवण्याचे कामही करण्यात आले. यासाठी प्रशासन आणि वनविभागाने संयुक्तपणे कारवाई राबवली.
२० हजार स्क्वेअर फूट बेकायदा बांधकामावर घाव
या कारवाईदरम्यान सुमारे २० हजार चौरस फूट क्षेत्रातील बेकायदा बांधकामे हटवण्यात आली. वनविभागाच्या अधिकाऱ्यांनी सांगितले की, गडावरील पर्यावरणाचे रक्षण आणि गडाचे ऐतिहासिक व वास्तुशास्त्रीय महत्त्व जपणे, हेच या कारवाईमागील प्रमुख उद्दिष्ट होते.
२९ मेपासून पर्यटकांसाठी किल्ला बंद
२९ मेपासून सिंहगड किल्ला पर्यटकांसाठी बंद ठेवण्यात आला होता. कामकाजाच्या दरम्यान पर्यटकांना कोणतीही इजा होऊ नये, तसेच रस्त्यावर अडथळा निर्माण होऊ नये म्हणून हा निर्णय घेण्यात आला होता. त्या दरम्यान किल्ल्याच्या परिसरात वाहतुकीस अडथळा निर्माण होणार नाही याची खबरदारी घेण्यात आली.
शिवराज्याभिषेकाच्या पूर्वसंध्येला सिंहगड पुन्हा खुला
प्रांताधिकारी यशवंत माने यांनी सांगितले की, "अतिक्रमण हटवण्याचे आणि दरडी हटवण्याचे काम पूर्णत्वास आले असून, आता सिंहगड किल्ला पुन्हा पर्यटकांसाठी खुला करण्यात येणार आहे. विशेष म्हणजे हा निर्णय शिवराज्याभिषेकाच्या पूर्वसंध्येला घेतल्याने त्याला एक सांस्कृतिक अधिष्ठान लाभले आहे."
पर्यटकांसाठी महत्त्वाच्या सूचना
प्रशासनाने पर्यटकांना काही सूचना दिल्या आहेत:
किल्ल्यावर कोणतीही अनधिकृत बांधकाम, प्लास्टिक वापर किंवा कचरा टाकणे टाळावे.
पर्यावरणाचे संरक्षण करावे.
प्रशासनाने लावलेल्या सूचना फलकांचे पालन करावे.
पार्किंगसाठी आणि जेवणासाठी अधिकृत ठिकाणांचाच वापर करावा.
सिंहगड किल्ल्याचा इतिहास, त्याचे वैभव आणि त्याचे पर्यावरण जपण्यासाठी प्रशासनाने घेतलेला हा निर्णय स्वागतार्ह आहे. अतिक्रमणविरोधी कारवाईनंतर किल्ल्याचे मूळ रूप अधिक स्पष्ट होणार असून, पर्यटकांना सुरक्षित व स्वच्छ वातावरण अनुभवता येणार आहे. शिवराज्याभिषेक दिनाच्या पार्श्वभूमीवर सिंहगड पुन्हा एकदा पर्यटकांनी फुलून जाण्याची शक्यता आहे.